خسارات ناشی از آتشسوزی ژانویه 2025 ایتون در آمریکا تصادفی نبود. این آتشسوزی که در ژانویه ۲۰۲۵ شهر آلتادنای کالیفرنیا را در نوردید، جان ۱۷ نفر را گرفت و بیش از ۹۰۰۰ ساختمان را نابود کرد. خانههای متعلق به سیاهپوستان در آلتادنا بیش از اماکن متعلق به دیگران آسیب دیدند.
بر اساس گزارش مرکز مطالعات آفریقایی-آمریکایی رالف بانچ ( Ralph J. Bunche Center ) در دانشگاه UCLA در فوریه ۲۰۲۵ منتشر کرد، در این آتش سوزی حدود ۴۸٪ از خانههای متعلق به سیاهپوستان به شدت آسیب دیدند یا کاملاً نابود شدند، در حالی که این رقم برای آسیاییها، لاتینتبارها و سفیدپوستان ۳۷٪ بود.
این ویرانی نامتوازن نشاندهنده تاثیر الگوی تبعیض نژادی است که پیشتر در میان کوچهها و خیابانهای مشجر و دارای خانههای یکطبقه این شهر پنهان مانده بود.
در اوایل قرن بیستم، آلتادنا محلهای پیشرفته بود که با سیستم ریلی برقی "رد کار ( Red Car ) به لسآنجلس در ۱۳ مایلی آلتادنا متصل بود. اما این منطقه عمدتاً سفیدپوستنشین بود، و همانطور که تاریخنگار محلی میشل زاک Michele Zack بیان کرده، انجمنهای مالک این خانه ها با افتخار از این ویژگی دفاع میکردند.
این انجمنها که نامهای پرطمطراقی مانند «انجمن پیشرفت شمال غربی» داشتند، از مالکان میخواستند بندهایی در اسناد ملکشان اضافه کنند که از خرید یا اجاره خانه توسط سیاهپوستان، لاتینتبارها یا آسیاییها جلوگیری کنند.
در اطلاعیهای از یکی از این انجمنها در سال ۱۹۱۹ آمده بود: «ما میخواهیم منطقه خودمان از پاسادنا و آلتادنا فقط برای سفیدپوستان باشد.»
تا پایان جنگ جهانی دوم، اسناد بیشتر املاک آلتادنا حاوی این بندهای تبعیضآمیز بودند ، الگویی که در حومههای سفیدپوست شهرها در سراسر آمریکا نیز تکرار میشد.
با وجود اینکه دیوان عالی آمریکا در سال ۱۹۴۸ این بندهای تبعیض آمیز در اسناد املاک را در قضیه کرامر *Shelley v. Kraemer* غیرقابل اجرا اعلام کرد، سرشماری سال ۱۹۵۰ نشان میداد که آلتادنا هیچ ساکن سیاهپوستی ندارد.
اما لسآنجلس در حال تغییر بود. پس از جنگ جهانی دوم، اقتصاد ساحل غربی رونق گرفت و سیاهپوستان آمریکایی از لوئیزیانا، اوکلاهما و تگزاس به کالیفرنیا مهاجرت کردند. بسیاری از آنها در پاسادنا، در جنوب آلتادنا، مستقر شدند.
یک اتحادیه از شرکتهای خودرو، نفت و لاستیک، مقامات لسآنجلس را قانع کرد که مردم بیشتر به خودرو و اتوبوس علاقه دارند تا قطار. بنابراین سیستم ریلی برقی برچیده شد. خط ارتباطی آلتادنا با لسآنجلس پیش از آن، در سال ۱۹۴۱ قطع شده بود و کل سیستم "رد کار" در سال ۱۹۶۱ برچیده شد.
در دهه ۱۹۵۰، لسآنجلس به مجموعهای از محلههای مالکمحور متصل به بزرگراهها و به شهری پر از دود و ترافیک تبدیل شد.
یکی از طرح های توسعه که اجرا شد، طرح ساخت بزرگراه بین ایالتی ۲۱۰ در سال ۱۹۵۸ بود که از میان محلههای سیاهپوست و لاتینتبار پاسادنا عبور می کرد. در جریان نوسازی شهری، ۴۰۰۰ نفر از این ساکنان جابهجا شدند. برخی به شهرهایی مانند دوارته، مونرویا، پومونا یا جنوب لسآنجلس رفتند. اما تعدادی از همین خانوادهها موفق شدند علیرغم وجود بندهای تبعیضآمیز غیرقانونی در اسناد مالکیت منازل، در آلتادنا خانه بخرند.
یکی از آنها، جوزف هنری دیویس بود که خانهای در غرب خیابان لیک خرید. منطقهای که روزنامهای محلی در سال ۱۹۶۴ از آنجا با عنوان «محلهای کاملاً سفیدپوست» یاد کرد. به محض ورود خانواده جوزف هنری دیویس به این محله، همسایهها یک صلیب سفید رنگ ۴۰ اینچی در حیاط گذاشتند که روی آن نوشته بود: «اینجا جای تو نیست.» خانواده دیویس بیتفاوت بودند. اما، آلتادنا نماد تناقضی ملی بود: شهری بهظاهر یکپارچه، اما همچنان دچار جدایی نژادی خیابان به خیابان.
تا سال ۱۹۷۰، حدود یکسوم جمعیت آلتادنا سیاهپوست بودند و ۷۰٪ از خانوادههای سفیدپوست مالک خانه خود بودند که این رقم تقریباً دو برابر آمار خانواده های سیاه پوست مالک خانه در لسآنجلس بود. اما بیشتر این خانوادهها در غرب آلتادنا زندگی میکردند، جایی که زمینها کوچکتر، خانهها قدیمیتر و مصالح ساختمانی قابل اشتعالتر بودند.
همانطور که در کتاب «غارت آمریکای سیاه: چگونه شکاف نژادی ثروت ایجاد کرد» آمده، هر زمان که سیاهپوستان از مانعی عبور میکردند، مانعی دیگر ظاهر میشد.
در دهههای ۶۰ و ۷۰، بسیاری از سفیدپوستان آلتادنا با ادغام مدارس مخالفت کردند. تصویب طرح مالیاتی Prop 13 در سال ۱۹۷۸ که مالیات را ثابت نگه میداشت، مدارس عمومی را از بودجه محروم کرد و مدارس خصوصی پر از دانشآموزان ثروتمند شد. تبعیض آموزشی، شکاف ثروت را عمیقتر کرد. در سال ۱۹۸۰، در ازای هر یک دلار ثروت یک خانواده سفیدپوست، خانواده سیاهپوست فقط ۲۰ سنت درآمد داشت.
افزایش قیمت مسکن نیز باعث شد بسیاری از سیاهپوستان نتوانند در آلتادنا بمانند. سهم سیاهپوستان در جمعیت شهر از ۴۳٪ در ۱۹۸۰ به کمتر از ۲۵٪ در دهه ۲۰۰۰ رسید.
بحران مالی ۲۰۰۸ به سیاهپوستان مالباخته ضربه سختی زد. مسئولان بانکها بسیاری از سیاه پوستان را فقط واجد شرایط دریافت وامهای زیانبار می دانستند، حتی وقتی آنها واجد شرایط وامهای بهتر بودند. در نتیجه، سیاهپوستان نیمی از داراییهای خود را از دست دادند. در مقابل، سفیدپوستان فقط یکچهارم ثروت شان را از دست دادند. از آنجا که سفیدپوستان پشتوانه مالی بیشتری داشتند، توانستند راحتتر از بحران عبور کنند. بر اساس محاسبات گروه بازپرداخت کالیفرنیا در سال ۲۰۲۳، سیاستهای تبعیضآمیز ایالتی حدود ۱۶۰,۹۳۱ دلار از ثروت مالکیت مسکن هر آفریقایی-آمریکایی در کالیفرنیا کاستهاست.
این بیعدالتیها همان چاشنیهایی بودند که آتش ایتون را شعلهور کردند. آلتادنا ذاتاً مستعد آتشسوزی است: نزدیکی به جنگل ملی آنجلس، بادهای سانتاآنا و پوشش گیاهی قابل اشتعال از عوامل مستعد بودن آلتادنا برای آتش سوزی هستند. اما در این شهر خانههای سیاهپوستان در زمینهای کوچکتر و نزدیک به هم قرار دارند. این باعث میشود شعلهها راحتتر گسترش یابند. همچنین بسیاری از ساکنان سیاهپوست از همسایگان سفیدپوستشان مسنتر هستند. افزایش سن، همراه با فشار مالی، کار مقابله با خطر آتش مانند پاکسازی گیاهان را دشوار میکند. همه این عوامل موجب شد خانههای سیاهپوستان بیش از دیگران بسوزد. این یکی از پیامدهای تبعیض دیرینه نژادی در آلتادنا بوده است. همین عوامل، بازیابی پس از آتشسوزی را هم برای سیاهپوستان دشوارتر می کند.
کالوین شرمرهورن، دانشگاه ایالتی آریزونا
منبع: سایت The Conversation