مقایسه تطبیقی سیاست های شوروی و روسیه جدید در قبال اقلیتهای قومی، زبانی و دینی
نوشته: حسن بهشتی پور ، استاد پژوهشگر ارشد مسائل روسیه
مقدمه:
سیاستهای شوروی درقبال اقلیتهای قومی، زبانی، ملی، و دینی و مذهبی بین سالهای ۱۹۱۷ تا ۱۹۹۲ موضوع مورد بررسی مقاله پیش رو است. در این مقاله سعی کرده ام ضمن واکاوی سیاستهای شوروی طی 72 سال حاکمیت در قبال اقلیتها به بررسی و مقایسه تطبیقی این سیاستها با دوره روسیه جدید بپردازم. فرضیه نگارنده در این مقاله این است که روسیه جدید گرچه از لحاظ ساختار سیاسی و مناسبات اجتماعی و فرهنگی مردم با دولت، با تحولات و تغییرات بسیار گسترده ای نسبت به دوران شوروی روبرو بوده است، اما به دلیل ادامه رویکرد تاریخی در سه زمینه مهم یعنی مرکزگرایی، فرد گرایی (محوریت فرد در تصمیم گیری‌ها) و اقتدارگرایی سازمان یافته، تقریبا سیاستهای مشابهی در قبال اقلیتها در پیش گرفته شده است.
از زمان روسیه تزاری تا دوران شوروی و روسیه جدید همیشه توجه به مرکز (پایتخت) برای نهایی شدن تصمیم گیری ها و تاکید بر نقش فرد تصمیم گیر نهایی حتی در زمانی که نظام شورایی بر روی کاغذ تبلیغ و ترویج می شد وجود داشت. مطالعات تاریخ روسیه نشان می دهد درعمل نظام دربار تزار یا ساختار حزب کمونیست در دوران شوروی و و یا حزب روسیه جدید بر اساس تصمیم گیری های نهایی یک فرد اداره می شده است. در همین راستا اداره امور هم بر اساس نظام اقتدارگرایی روسی پیش می رفته است. در نتیجه رفتار در قبال اقلیتهای مختلف که در طول ده قرن گذشته در روسیه زندگی کردهاند، تقریبا تحت تاثیر این سه رویکرد مهم قرار داشته و گرچه شاهد تغییرات شکلی بوده اما از لحاظ ماهیتی شباهت های بسیاری با هم داشته اند. بر این اساس برای درک دقیق وضعیت اقلیتهای قومی، زبانی، ملی، نژادی، دینی و مذهبی لازم است به سابقه تاریخی این اقلیتها و چگونگی تعامل آنها با روس ها و نیز ساختار سیاسی حاکم بر روسیه در دوران حاکمیت شوروی و روسیه جدید و تقش تصمیم گیری رهبران روسیه طی سالهای 1917 تا پایان سل 1991 و در دوره روسیه جدید از سال 1992 تا امروز نگاهی موشکافانه داشته باشیم. بدون توجه به تاریخ گذشته روسیه و نقش افراد در اجرای تصمیم های رهبران این کشور طی یک قرن گذشته و شناخت دقیق ساختار سیاسی حاکم بر نظام تصمیم گیری در این کشور نمی توان به برداشت همه جانبه ای از وضعیت اقلیتها در روسیه دست پیدا کرد.
متن کامل مقاله پژوهشی «مقایسه تطبیقی سیاست های شوروی و روسیه جدید در قبال اقلیت های قومی، زبانی و دینی » در پی دی اف زیر تقدیم می گردد:
مطالعه تطبیقی سیاست های شوروی و روسیه جدید در قبال اقلیت های قومی.pdf